wat is een sanerende ooroperatie?

uitleg

Een sanerende ooroperatie is een ingreep van het oor met als doel chronische ontsteking aan het middenoor of mastoidholte (de holte achter het oor) te genezen. De operatie vindt plaats onder algehele narcose en wordt zowel via een snede achter het oor, als via de gehoorgang uitgevoerd met behulp van een microscoop. Een anderen naam voor een sanerende ooroperatie is combined approach tympanoplastiek (CAT).

Waarom een sanerende ooroperatie?

waarom

Meestal gebeurt dit als er sprake is van een chronisch ontsteking aan het middenoor of een cholesteatoom. Het doel van de operatie is het genezen van de ontsteking. Het zieke slijmvlies of het cholesteatoom wordt verwijderd, zodat het middenoor weer rustig, droog en vrij van ontsteking is. Ook als u een chronische ontsteking heeft die niet goed reageert op de behandeling met medicijnen kan de KNO-arts tot een operatie besluiten. 

Soms is er ook sprake van een acute ontsteking met complicaties, zoals een abces achter het oor. Dit noemen we een mastoïditis. Het mastoïd is het bot achter het oor. De oorschelp staat dan meer van het hoofd af. Het is dan acuut noodzakelijk een sanerende ooroperatie uit te voeren.

Hoe bereid u zich voor?

voorbereiding

De operatie vindt meestal plaats onder algehele narcose. Hiervoor krijgt u een intakegesprek bij de anesthesist. 

Gebruikt u medicijnen? Bent u overgevoelig voor verdovingsvloeistof, pleisters of andere stoffen, meld dit dan aan de arts of assistente. Gebruikt u bloedverdunnende medicijnen? Dan kan het zijn dat u deze tijdelijk moet stoppen. De arts heeft dit dan met u besproken. 

Wat neemt u mee? 
  • Een geldig legitimatiebewijs.
  • Een Actueel Medicatie Overzicht(AMO).
  • Het is voor uw arts belangrijk te weten welke medicijnen u thuis gebruikt. Uw apotheek kan dit overzicht voor u uitprinten. 

Wat gebeurt er tijdens de operatie?

tijdens de behandeling

De KNO-arts maakt een snede achter het oor en via de gehoorgang. Achter het oor bevindt zich de mastoidholte die helemaal wordt schoongemaakt. Als er sprake is van een cholesteatoom dat rond en op de gehoorbeentjes zit, kan het nodig zijn om een deel van de gehoorbeentjes te verwijderen. Soms lukt het om de gehoorbeenketen tijdens deze operatie te herstellen. De arts kan er ook voor kiezen hiermee te wachten omdat de ontsteking heel uitgebreid is. Dan is het beter dat u na een jaar opnieuw geopereerd wordt. De arts bespreekt dit met u. Het gehoor kan na de eerste operatie tijdelijk slechter zijn.

Vaak wordt de mastoidholte nadat alle ontsteking is verwijderd, opgevuld met bot om nieuwe ontsteking of cholesteatoom te voorkomen.

Als er zeer uitgebreide afwijkingen bestaan, kan het noodzakelijk zijn om de achterwand van de gehoorgang weg te nemen. Hierdoor ontstaat er een holte (radicaalholte), waardoor de KNO-arts via de gehoorgang de holte in het mastoïd kan zien. Aan de buitenkant van het oor is daar niets van te zien. Het voordeel van een dergelijke operatie is dat de kans dat het cholesteatoom weg blijft, groter is. Het nadeel is echter dat een dergelijke holte zichzelf niet schoonmaakt. Er blijft vaak wat oorsmeer in zitten, waardoor de KNO-arts het oor ongeveer eens per half jaar moet schoonmaken. Dit gebeurt dan op de polikliniek.

Nadat alle ontsteking is verwijderd wordt de wond gehecht, wordt er een gaasje in de gehoorgang geplaatst en wordt er een hoofddrukverband aangebracht.  

Wat gebeurt er na de operatie?

na de behandeling

Vlak na de operatie heeft u weinig pijnklachten. Bij pijnklachten kunt u eventueel een pijnstiller nemen. Na de operatie heeft u een tampon in het oor met daarover gazen en een oorverband

Wanneer mag ik naar huis

U mag vaak dezelfde dag weer naar huis. U kunt thuis na een dag zelf het oorverband verwijderen.

Waar moet ik thuis rekening mee houden

Uw oor heeft tijd nodig om te genezen. Onderstaande adviezen zijn goed voor de genezing en verminderen de kans op complicaties: 

  • Om druk op het oor te voorkomen, mag u 4 weken niet tillen, persen en uw neus snuiten. Probeer niet te hoesten, niet te bukken en geen onverwachte bewegingen te maken met uw hoofd. 
  • U kunt iedere dag het verband van de oorschelp verschonen. 
  • U mag 4x per dag twee tabletten paracetamol 500 mg gebruiken. 
  • Wees voorzichtig met douchen! Er mag geen water in het geopereerde oor komen. 
  • U mag uw haren wassen als de oortampon is verwijderd. 
  • Gebruik dan nog wel een oordop of een bekertje over het oor.
  • De eerste 3 weken doet u het rustig aan; wel bewegen, niet sporten. 
  • U mag 4 weken niet zwemmen. 
  • U mag 6 weken niet vliegen. 
  • Wij adviseren u niet te werken tot aan uw eerste controleafspraak.
Wanneer moet ik op controle komen?

U komt na een week weer op controle. Tijdens deze afspraak worden de hechtingen en het gaasje in de gehoorgang verwijderd.

Daarna komt u nog enige tijd terug voor controle op de polikliniek. Hoe vaak en hoe lang verschilt per persoon. Als er tijdens de operatie bij u een radicaalholte is gemaakt, blijft u regelmatig op controle komen bij de KNO-arts. Dit is nodig om het achterblijvend oorsmeer te verwijderen

Welke mogelijke risico’s zijn er bij een sanerende ooroperatie?

Risico’s

Bij iedere operatie is er een mogelijkheid dat er complicaties optreden. Bij de sanerende ooroperatie is de kans hierop zeer klein. Bij het afwegen van de risico’s is het belangrijk om te beseffen dat een onbehandelde chronische ontsteking in het oor tot dezelfde complicaties leiden.

Gehoorverlies

Bij elke ooroperatie is er een zeer gering risico op blijvend gehoorverlies door schade van het slakkenhuis. 

Duizeligheid

Omdat het evenwichtsorgaan in het operatiegebied ligt, kunnen evenwichtsstoornissen optreden, maar deze zullen meestal in de loop van de tijd geleidelijk verdwijnen. 

Verlamd aangezicht

Er bestaat ook een minimale kans op een beschadiging van de aangezichtszenuw. Deze loopt door het middenoor. Het gevolg kan een halfzijdige aangezichtsverlamming zijn. 

Smaakverlies

Bij operaties in het middenoor kan de smaakzenuw gedeeltelijk of geheel worden beschadigd. Er kan bij een gedeeltelijke beschadiging een tijdelijke smaakstoornis ontstaan. Dit herstelt binnen enkele weken. Wanneer de smaakzenuw in zijn geheel beschadigd is, gaat dit ook bijna altijd geleidelijk (tot na 6 maanden) weer over. 

Recidief

Een cholesteatoom of chronische ontsteking kan na de operatie terugkomen. Daarom kan het zijn dat u een jaar na de eerste operatie nogmaals moet worden geopereerd. Dit noemen we een ‘second look’ operatie. Zo nodig kan de arts proberen de gehoorbeenketen te herstellen om zo het gehoor te verbeteren. Vaak wordt er eerst een speciale MRI scan van het oor gemaakt. Als er bij deze MRI geen cholesteatoom te zien is, is deze operatie meestal niet nodig. Tenzij er een reconstructie van de gehoorketen nodig is.

Bekijk alle behandelingen

Wanneer contact opnemen?

contact

Als u vóór uw controleafspraak meer pijn krijgt of koorts boven de 38,5˚C? Dan is het verstandig contact op te nemen. Tijdens kantoortijden belt u naar het KNO Medisch Centrum, telefoonnummer: 085-7602728. In dringende gevallen buiten kantoortijden belt u naar de afdeling Spoedeisende Hulp van het Jeroen Bosch Ziekenhuis, telefoonnummer: (073) 553 27 00.