wat is een Aangezichtsverlamming?
uitleg
De aangezichtszenuw zorgt voor de beweging van het gezicht en het sluiten van uw ogen en mond. Als de zenuw minder goed functioneert, beweegt de aangedane zijde van uw aangezicht dan niet goed meer. U heeft een gezichtsverlamming aan deze zijde. Dit noemt men een facialisverlamming. Het gevolg is een scheef gezicht. De mondhoek hangt lager, de plooi tussen neus en mondhoek verdwijnt en het oog is wijder dan aan de gezonde zijde. Vaak lukt het niet goed het oog te sluiten en bij pogingen daartoe ziet men het oogwit verschijnen. Doordat de mond deels omlaag hangt, is praten en slikken moeilijk. Soms loopt speeksel uit de mond. De gezichtsverlamming kan volledig of onvolledig zijn en kan acuut ontstaan. Bij een acute onvolledige aangezichtsverlamming zijn de aangezichtsspieren in beperkte mate beweeglijk. Een onvolledige verlamming kan zich binnen enkele dagen toch nog ontwikkelen tot een volledige verlamming. Een aangezichtsverlamming kan ook ontstaan door een probleem in de hersenen. Dan is er sprake van een centrale aangezichtsverlamming en sluit het oog nog wel gewoon.
Bij een aangezichtsverlamming kunnen hinderlijke bijverschijnselen optreden. De aangedane zijde kan abnormaal meebewegen bij spreken, eten en fluiten. Verder kan de aangedane zijde strak aanvoelen en het oog tijdens het eten tranen (‘krokodillentranen’).
Welke symptomen horen bij EEN AANGEZICHTSVERLAMMING?
symptomen
De volgende symptomen kenmerken een aangezichtsverlamming:
- Een scheef gezicht.
- De mondhoek hangt lager,
- De plooi tussen neus en mondhoek verdwijnt en
- Het oog is wijder dan aan de gezonde zijde.
- Vaak lukt het niet goed het oog te sluiten en
- Bij pogingen daartoe ziet men het oogwit verschijnen.
- Doordat de mond deels omlaag hangt, is praten en slikken moeilijk.
- Soms loopt speeksel uit de mond.
wat is de oorzaak van EEN AANGEZICHTSVERLAMMING?
oorzaak
In ongeveer 50% van de gevallen is er sprake van een aangezichtsverlamming van Bell. Hierbij wordt de gezichtsverlamming zeer waarschijnlijk veroorzaakt door het herpes simplex virus, type 1. Dit virus, dat ook de bekende “koortslip” doet ontstaan, zou een sluimerend bestaan leiden in zenuwweefsel en soms weer actief worden waardoor er een ontsteking van de nervus facialis ontstaat. Deze zwelt op en wordt waarschijnlijk in het benige kanaal afgeklemd.
Indien na drie maanden geen herstel optreedt, moet de diagnose “verlamming van Bell” herzien worden, omdat het mogelijk om een andere oorzaak gaat van de aangezichtsverlamming. Aanvullend onderzoek (o.a. scans) is dan noodzakelijk. Andere oorzaken van een facialisverlamming kunnen onder andere zijn:
- Oorontsteking
- De zogenaamde tekenbeet (ziekte van Lyme)
- Schedelletsel of letsel na operatie, bijvoorbeeld aan het oor of aan de speekselklier
- Het gordelroosvirus (herpes zoster oticus). Hierbij zijn blaasjes, zoals bij waterpokken, zichtbaar in oorschelp en omgeving. De gezichtsverlamming is vaak pijnlijk en gaat soms gepaard met gehoorverlies en evenwichtsstoornissen.
- Een tumor die op de zenuw drukt. Hierbij treedt de gezichtsverlamming dikwijls zeer geleidelijk op.
- Stress kan effect hebben op de weerstand, waardoor een gordelroosvirus sneller actief kan worden.
Wat te doen tegen EEN AANGEZICHTSVERLAMMING?
oplossing
Rust
Bij de gezichtsverlamming van Bell zal het spontaan herstel worden afgewacht zolang de functie niet of niet helemaal uitvalt. Absolute rust lijkt niet noodzakelijk, maar uit oogpunt van de mogelijke oorzaak is het vermijden van teveel inspanning misschien op zijn plaats.
Welk medicijn helpt tegen een AANGEZICHTSVERLAMMING?
medicijn
Bij ernstige gezichtsverlammingen kan de KNO-arts voorstellen een kuur te starten met een ontstekingsremmer (prednison), eventueel in combinatie met een anti-virusmiddel, liefst zo snel mogelijk en liefst binnen enkele dagen. Hierdoor worden de gevolgen van een ontsteking teruggedrongen.
Welke mogelijke behandelingen bij EEN AANGEZICHTSVERLAMMING?
behandelingen
Behandeling van het oog (als dat niet goed sluit)
Ter voorkoming van oogproblemen wordt geadviseerd tijdens het slapen het aangedane oog te behandelen met oogzalf of af te plakken met een horlogeglasverband. Dit voorkomt uitdroging. Eventueel kunnen overdag beschermende oogdruppels worden gebruikt.
Mimetherapie
Door specifieke oefentherapie (“mimetherapie”) is het doel een betere controle te krijgen over de gestoorde beweging van het gezicht. De oefeningen zijn gericht op ontspanning, beheersing van de ademhaling en het leren bewegen van de mimische spieren van gezonde en aangedane zijde samen.
Psychosociale begeleiding
Kan bij een aantal patiënten nodig zijn om het ontstaan van de aangezichtsverlamming te kunnen verwerken.
Plastische chirurgie
Indien er restuitval blijft bestaan, kan reconstructieve aangezichtschirurgie tot de mogelijkheden behoren. Dit is uiteraard afhankelijk van de wensen van de individuele patiënt en kan variëren van een goudgewichtje in het bovenooglid om ervoor te zorgen dat het oog beter sluit tot reconstructies met behulp van zenuwtransplantatie. Een normale situatie wordt echter met de operatie niet meer bereikt en dit zijn dus tot op zekere hoogte hulpmiddelen.
Overige behandelingen
Alleen bij patiënten met een zeer ernstig aangedane zenuw, die al vroegtijdig ontdekt is, kan een operatie waarbij de aangezichtszenuw wordt vrij gelegd (decompressie) zinvol zijn.
Wanneer contact opnemen?
contact
Vaak kan een aangezichtsverlamming door een huisarts worden vastgesteld. Gezien de heftigheid van de verlamming, vinden veel mensen het prettig als een KNO-arts meekijkt. Als de aangezichtsverlamming niet vanzelf verdwijnt, als het oog niet goed sluit, als er bijkomende klachten zijn zoals gehoorverlies, blaasjes of duizeligheid, is het verstandig contact op te nemen met de KNO-arts.
Meer informatie
Klik op onderstaande links voor meer informatie
Informatie van de Nederlandse Vereniging voor KNO-heelkunde
Thuisarts
Patientenvereniging
Deze informatie voor patiënten is met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie. Aan deze informatie kunnen geen rechten worden ontleend. © KNO Medisch Centrum / www.knomc.nl