wat is tinnitus?
uitleg
Onder tinnitus verstaan we het horen van een continu geluid in één of beide oren. Dit geluid ontstaat in het hoofd en komt dus niet van buiten. Ook kan tinnitus heel divers zijn. Een ander woord voor tinnitus is oorsuizen. Veel mensen hebben last van een suistoon, pieptoon, bromtoon, metalig geluid. Veel mensen die last hebben van een piep of suis in het oor zijn bang dat ze tinnitus hebben. Tinnitus is echter gewoon een verzamelnaam voor alle soorten geluiden die je in het hoofd kunt horen. Het komt bij ongeveer 2 miljoen Nederlanders voor en is meestal onschuldig of tijdelijk. Toch kan tinnitus in ongeveer 10% van de gevallen dusdanige klachten geven dat een professionele behandeling nodig is.
Welke symptomen horen bij tinnitus?
symptomen
Het enige symptoom van tinnitus is het hebben van een of ander geluid in het hoofd. Dit kan een piep in het oor zijn, maar ook een bromtoon of suis. Sommige mensen hebben juist last van een ruis in het oor, een zaaggeluid, fluittoon, of een metalig geluid. Sommige mensen hebben zelfs last van twee verschillende soorten geluid in het hoofd. Soms kan het oor dicht zitten en suizen.
Door het hebben van een continue ruis in het oor, kunnen er daarnaast ook andere klachten ontstaan zoals:
- Moeite met de concentratie
- Vermoeidheidsklachten
- Problemen met het slapen
- Hoofdpijn
- Nek- en spierspanningen
- Snel geïrriteerd zijn
- Gevoelens van wanhoop en boosheid
- Angstklachten
- Depressieve gevoelens
waardoor verergert tinnitus?
De tinnitus wordt doorgaans overstemd door geluiden van buitenaf. Als gevolg daarvan wordt deze vaak erger in een stille omgeving. Als iemand veel te maken heeft gehad met harde geluiden, kan de tinnitus tijdelijk erger worden. Ook als iemand erg druk is geweest, veel stress heeft, vermoeid is of veel emoties heeft, kan de piep in het oor tijdelijk toenemen. De ruis in het oor kan ook toenemen door tandenknarsen of chronische nekklachten. Door een prikkeling van het kaakgewricht of de nek, kan het suizen tijdelijk verergeren.
wat is de oorzaak van tinnitus?
oorzaak
Meestal ontstaat tinnitus doordat er sprake is van een verminderd functioneren van het gehoororgaan (slakkenhuis). Het signaal van het slakkenhuis naar de hersenen neemt hierdoor af. Als gevolg daarvan proberen de hersenzenuwen dit signaal te versterken en gaan ze harder werken dan de bedoeling is. Als gevolg daarvan ontstaat de tinnitus. Het ontstaat dus niet in het oor, maar eigenlijk in de hersenen.
Tinnitus kan ontstaan door verschillende oorzaken:
- Gehoorverlies door ouderdom
- Blootstelling aan hard lawaai
- Plotselinge doofheid (sudden deafness)
- Afsluiting van de gehoorgang door bijvoorbeeld water, oorsmeer of een watje
- Oorontsteking
- Beschadiging van het oor of trommelvlies door een ongeval
- De ziekte van Menière
- Otosclerose (verkalking van de stijgbeugel)
- Hersentumor
- Ontsteking van hersenen of hersenvliezen (meningitis)
Tinnitus kan ook toenemen door
- Hoge bloeddruk
- Medicijnen
- Tandenknarsen/klemmen
Het is belangrijk om te onderzoeken wat de oorzaak is van de pieptoon in het oor. Er kan sprake zijn van een behandelbare verklaring. Ook kunnen ernstige oorzaken worden uitgesloten.
Wat te doen tegen tinnitus?
oplossing
- Veel mensen raken in de ban van de tinnitus. Hierdoor nemen de klachten vaak juist vaak alleen maar toe.
- Probeer rustig te blijven en probeer te focussen op andere geluiden. Dit is moeilijk, maar vaak lukt dat wel en nemen de klachten af.
- Voorkom stress, vermoeidheid, emoties en overbelasting. Hierdoor worden de klachten namelijk erger. Door voldoende regelmaat, nachtrust en verminderen van alcohol, tabak of drugs kunnen de klachten afnemen.
- Probeer harde geluiden te vermijden of draag in die gevallen goede gehoorbescherming.
- Probeer te ontspannen door het luisteren van een prettige ontspannen muziek.
Welk medicijn helpt tegen tinnitus?
medicijn
Helaas is er geen pasklaar medicijn waardoor de ruis in het oor verdwijnt. Soms zijn er naast de piep in het oor ook bijkomende klachten zoals slaapproblemen, depressieve klachten of gevoelens van angst of wanhoop. Deze klachten zijn vaak wel goed te behandelen met medicijnen. Door deze klachten te behandelen, kan de last die u ervaart van tinnitus wel duidelijk verminderen.
Welke mogelijke behandeling is er tegen tinnitus?
behandeling
Hoewel in veel gevallen de piep in het oor of ruis in het oor niet helemaal kan verdwijnen, lukt het door een goede gecombineerde aanpak in 90% van de mensen de tinnitus te laten afnemen naar een acceptabel niveau. Hierdoor is het vaak heel goed mogelijk om met tinnitus te leren leven. Hiertoe hebben we de volgende mogelijkheden:
Uitsluiten van een ernstige oorzaak
Veel mensen zijn bang dat er meer aan de hand is als ze last hebben van oorsuizingen. Vaak wordt er gevreesd voor een hersentumor. Door een goede gehoortest te doen, duidelijk in kaart brengen van de tinnitus eventueel gevolgd door een hersenscan, kunnen ernstige oorzaken van tinnitus worden uitgesloten. Hierdoor kunnen we mensen geruststellen, waardoor de focus op de klachten vermindert en de piep- of suistoon uiteindelijk naar de achtergrond verdwijnt.
Begeleiding in de acceptatie
Als de tinnitus na verloop van tijd niet vanzelf verdwijnt, is het mogelijk door middel van psychologische begeleiding de tinnitus naar de achtergrond te doen verdwijnen. In het tinnitus expertisecentrum van het KNO Medisch Centrum is een therapie ontwikkeld waarbij door middel van psycho-educatie in combinatie met cognitieve gedragstherapie een gewenningsproces wordt opgestart, waarbij tevens wordt gekeken naar onderliggende psychische oorzaken zoals, stress, angst of depressie. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat deze methode effectief is. Hiermee kunnen de meest patiënten in korte tijd goed geholpen worden.
Actief onderdrukken van de tinnitus
Soms kan het gewenningsproces toch verstoord worden door een vervelende aanwezigheid van tinnitus. Vooral in een stille omgeving, komt de tinnitus gemakkelijk naar de voorgrond. In deze gevallen kan gekozen worden voor geluidsverrijking, waardoor de tinnitus actief wordt onderdrukt. Dit kan op diverse manieren.
Toevoegen van geluiden
Geluidsverrijking vergemakkelijkt het gewenningsproces: er wordt extra geluid aangeboden zodat de tinnitus relatief stiller zal klinken. Dit kan op verschillende (meestal eenvoudige) manieren gebeuren en hangt af van de individuele situatie van de persoon. Zo kan het voldoende zijn om wat zachte muziek op te zetten in stille periodes of ’s nachts een eenvoudig geluidstoestelletje op het nachttafeltje te plaatsen. In sommige andere gevallen kan een draagbare geluidsgenerator (= een apparaatje dat in het oor gedragen wordt en een zachte ruis voortbrengt) overwogen worden. Ook is het mogelijk een hoofdkussen met speakerfunctie te gebruiken.
Hoortoestel met tinnitusmaskeerder
Allereerst worden de natuurlijke geluiden van buitenaf door het hoortoestel versterkt, waardoor de tinnitus kan worden overstemd. Ook is het mogelijk het toestel zelf een geluid te laten produceren. Een heel zacht geluid, dat niet door omstanders wordt gehoord, kan al voldoende zijn om het oorsuizen te overstemmen. Niet iedereen heeft hier echter baat bij. Vervanging van het eigen suizen door een ander geluid van buitenaf wordt soms nog hinderlijker gevonden dan het eigen oorsuizen. Helaas leidt een maskeertoestel niet altijd tot het gewenste resultaat. Dit wordt dus als een van de laatste opties gebruikt.
Voorkomen van lawaaischade
Veel mensen met tinnitus hebben vaak te maken (gehad) met lawaai. Denk daarbij aan werken in een lawaaiige omgeving, concert- of discotheek bezoek of het luisteren van harde muziek door een koptelefoon. Helaas is schade die ontstaat aan het gehoororgaan niet meer terug te draaien. Het is dus erg belangrijk deze lawaaischade te voorkomen. Door goede gehoorbescherming te dragen kan lawaaischade in de meeste gevallen worden voorkomen. In het KNO Medisch Centrum hebben we diverse manieren van gehoorbescherming. Zie hiervoor de pagina gehoorbescherming.
Kun je genezen van tinnitus?
Of je van tinnitus kunt genezen hangt ten eerste af van de oorzaak van de tinnitus. Soms kan de onderliggende oorzaak goed worden behandeld, waardoor de tinnitus afneemt. Ook als tinnitus ontstaat door een periode van teveel stress of overbelasting, kan de tinnitus duidelijk afnemen als u het wat rustiger aan doet. Er zijn echter ook situaties dat de oorzaak van tinnitus niet kan worden weggenomen. Ook als er sprake is van permanente gehoorschade kan de tinnitus moeilijk te genezen zijn. Wel lukt het met goede voorlichting en begeleiding om de tinnitus te verminderen. Vaak naar een acceptabel niveau.
Wanneer contact opnemen?
contact
Als uw klachten van tinnitus zorgen voor ongerustheid of als uw klachten dusdanig zijn dat u er in het dagelijks leven veel hinder van ondervindt, kan het raadzaam zijn om een afspraak te maken bij een KNO-arts. Als u benieuwd bent naar onze behandelmethode is het mogelijk om hier een afspraak voor te maken.
Meer informatie
Klik op onderstaande links voor meer informatie
Informatie van de Nederlandse vereniging voor KNO-keelkunde
Richtlijnen
Patientenvereniging
Deze informatie voor patiënten is met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie. Aan deze informatie kunnen geen rechten worden ontleend. © KNO Medisch Centrum / www.knomc.nl