wat is PPPD?

uitleg

Persisterende Positionele Perceptie Duizeligheid (PPPD) is een ziektebeeld dat sinds 2014 is beschreven en bestaat uit aanhoudende duizeligheidsklachten (zonder draaierigheid) of onbalans gedurende minimaal drie maanden. De symptomen zijn de meeste dagen aanwezig en worden gedurende de dag vaak erger. De ernst van de klachten kan veranderen. Tijdelijke verergering kan spontaan of door plotselinge bewegingen ontstaan. De klachten nemen toe bij rechtop zitten of staan, bij hoofd- en lichaamsbewegingen, en bij het waarnemen van bewegende beelden. Typerend voor deze aandoening is dat het een gevolg is van acute problemen van het evenwichtsorgaan of balans. Symptomen kunnen in het begin afwisselend zijn en daarna steeds meer toenemen.

PPPD (Persisterende positionele positie draaiduizeligheid)
Evenwichtsorgaan

Welke symptomen horen bij PPPD?

symptomen

  • Een constant deinend en onzeker gevoel, klachten van onbalans (zonder draaiduizeligheid) gedurende minimaal 3 maanden.
  • De klachten zijn wisselend aanwezig, minimaal 15 dagen per maand. De meeste patiënten hebben alle dagen last.
  • De klachten nemen toe bij rechtop zitten of staan, bij hoofd- en lichaamsbewegingen en bij het waarnemen van bewegende beelden.
  • PPPD begint vaak na een aanval van draaiduizeligheid (door een stoornis in het evenwichtssysteem), maar kan ook ontstaan na een paniekaanval. Ook hoofdletsel kan PPPD uitlokken.
  • Patiënten kunnen dingen gaan vermijden die klachten geven, zoals bewegingen van het hoofd en bewegende beelden, zoals een drukke winkelstraat. 
  • Er kunnen gevoelens van angst en somberheid optreden. PPPD is een lichamelijke aandoening, maar psychologische klachten kunnen wel ontstaan.
Hoe wordt de diagnose PPPD gesteld?

De diagnose PPPD wordt gesteld op basis van het klachtenpatroon van de patiënt en het uitsluiten van andere oorzaken. Soms is aanvullend onderzoek in de vorm van onderzoek van het evenwichtsorgaan en gehoor nodig. Slechts zelden is er een reden voor beeldvorming (CT of MRI).

wat is de oorzaak van PPPD?

oorzaak

De oorzaak van PPPD is nog niet bekend. Wat er bij PPPD lijkt te gebeuren, is dat de normale ‘filters’ die het brein gebruikt om gevoel van beweging te onderdrukken niet goed werken. Het lijkt erop dat de hersenen (als een computer) goed functioneren, maar dat er een verkeerd programma is geïnstalleerd. 

Wat te doen tegen PPPD?

oplossing

  • Het is belangrijk dat u zich realiseert dat de klachten die u ervaart reëel zijn, maar dat ze op zich geen kwaad kunnen.
  • Probeer situaties waarbij u klachten ervaart niet te vermijden. Het is normaal dat iemand lastige situaties graag uit de weg gaat in verband met de klachten die dan op kunnen treden. Toch is het heel erg belangrijk om situaties waarbij u klachten ervaart juist op te zoeken om het herstel te bevorderen.

Welk medicijn helpt bij PPPD?

medicijn

Anti-angstmedicatie en antidepressiva (selectieve serotonine re-uptake remmers). Deze kunnen de klachten met 60 tot 70% verminderen. Ook de gevoelens van angst en somberheid kunnen hierdoor afnemen. 

Welke mogelijke behandelingen zijn er?

behandelingen

Geruststelling en uitleg over de klachten

Een goede uitleg is van groot belang. Ook de geruststelling dat er geen ernstige aandoening te vinden is, kan helpen goed om te gaan met de klachten. Daarnaast kunnen angst en somberheid vaak een belangrijke rol spelen in de loop der tijd en het is belangrijk dat dat benoemd wordt.

Vestibulaire revalidatie 

Dit is een vorm van fysiotherapie die de patiënt probeert te gewennen aan bewegingen en het omgaan met bewegende beelden. Deze vorm van fysiotherapie kan de balansklachten met 60 tot 70% verminderen. Hierdoor nemen ook de gevoelens van angst en somberheid af. De therapie moet wel 3 tot 6 maanden worden voortgezet.

Cognitieve gedragstherapie 

Cognitieve gedragstherapie kan ook behulpzaam bij het reduceren van de klachten. Hierbij leert men technieken aan om op een juiste manier om te gaan met de klachten. 

Wanneer contact opnemen?

contact

Als u last blijft houden van duizeligheidsklachten kan een onderzoek door de KNO-arts wenselijk zijn. Voordat een behandeling kan worden gestart, is het erg belangrijk eerst de oorzaak van de duizeligheid te achterhalen. Neem bij twijfel contact op met een KNO-arts om goed te laten onderzoeken waar de duizeligheid vandaan komt. Veel oorzaken van duizeligheid zijn doorgaans goed te behandelen.

Meer informatie

Informatie van de Nederlandse vereniging voor KNO heelkunde

Duizeligheid

Richtlijnen

Duizeligheid bij ouderen
Neurosymptoms.org
NHG standaard duizeligheid

Overige websites

https://www.dizziness-and-balance.com//disorders/

Deze informatie voor patiënten is met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie. Aan deze informatie kunnen geen rechten worden ontleend. © KNO Medisch Centrum / www.knomc.nl